Қарағанды облысы Осакаров ауданы орталықтандырылған кітапхана жүйесі жобасы

 

Аудан аумағында зерттеулер 1978-1979 жылдары В.В.Евдокимовтың басшылығымен ҚарМУ археологиялық экспедициясының барлау отрядынан басталды. 1981 жылы Кенетай өзенінің жағасын А.Ю.Чиндиннің басшылығымен ҚарМУ археологиялық экспедициясының барлау тобы зерттеді. Ауданда жаңа зерттеулерді 2008 жылы И.А.Кукушкиннің жетекшілігімен ҚарМУ-дағы  барлау отряды жалғастырды.

Аудан аумағында тас дәуірінен, қола дәуірінен, ерте темір ғасырынан және орта ғасырлардан бастап 10 материалдық мәдениеттің ескерткіштері табылды. Қола дәуірінің ежелгі қонысы да осы жерден табылды.

​

1. Өс-Кенетайдың қонысы (қола дәуірі)

Кенетай өзенінің оң жағалауында орналасқан. Садовое ауылынан  солтүстік-шығысқа қарай 200 м, Кенетай өзені үстіндегі көпірден 130 м солтүстік-шығысқа қарай. 1978-1979 жж. екі қабатты қоныста екі тұрғын үй қарастырылды.

1978 жылы В.В. Евдокимовтың басшылығымен ҚарМУ археологиялық экспедициясының барлау отряды ашты.

​

2. Құндызды қорымы (ерте темір ғасыры)

Садовое ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 2,6 км жерде төбенің басында орналасқан.Николаевка ауылынан солтүстік-батысқа қарай 11,3 км жерде. Скобелевка ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 10 км жерде, Үлкен-Құндызды өзенінен оңтүстік-шығысқа қарай 100 м. 3 қорғаннан тұрады.

Оны 2008 жылы И.А.Кукушкиннің басшылығымен ҚарМУ жанындағы САИ барлау отряды ашты.

​

3. Құндызды қорымы (орта ғасырлар)

Өзеннің жоғарғы оң жағалауында орналасқан.Садовое ауылынан батысқа қарай 1,7 км жерде. Осакаровка-Садовое тас жолынан оңтүстік-батысқа қарай 2 км жерде. Қорым тас қоршауы бар 8 қорғаннан тұрады.

1981 жылы А.Ю.Чиндиннің жетекшілігімен ҚарМУ археологиялық экспедициясының барлау тобы ашты.

​

4. Кенетайдың орналасқан жері (тас ғасыры)

Өзеннің оң жағалауында орналасқан. Садовое ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 0,5 км жерде. Электр желісінен оңтүстік-батысқа қарай 0,3 км. Шақпақ тас өндірісінің қалдықтары атап өтілді. Тұрғын ойпаттар табылған жоқ. Ескерткішті 1978 жылы В.В.Евдокимовтың жетекшілігімен ҚарМУ археологиялық экспедициясының барлау тобы ашты.

​

5. Садовое I қорымы (қола дәуірі)

Қорым өзеннің оң жағалауында орналасқан. Кенетай өзенінің үстіндегі көпірден 1,5 км шығыс-оңтүстік-шығыс, мұнай базасынан солтүстік-шығысқа қарай 0,6 км жерде. 2 қорған мен қоршаудан тұрады.

Ескерткішті 1978 ж. В.В.Евдокимовтың басшылығымен ҚарМУ археологиялық экспедициясының барлау тобы ашты.

​

6. Садовое II қорымы (қола дәуірі)

Қорым Теміртау жер учаскесінде орналасқан. Кенетай өзенінің оң жағалауындағы мұнай базасынан оңтүстік-шығысқа қарай 1,5 км жерде.

Ескерткішті 1978 жылы В.В.Эвдокимовтың басшылығымен ҚарМУ барлау отряды ашты.

​

7.Ақ тастар қорымы (ерте темір дәуірі)

Кенетай өзенінің көтерілген оң жағалауында орналасқан. Садовое ауылынан шығысқа қарай 1 км жерде. Электр желісінен оңтүстікке қарай бір км, электр желісінен солтүстік-шығысқа қарай 0,5 км.

Ескерткішті 1978 жылы В.В.Евдокимовтың жетекшілігімен ҚарМУ археологиялық экспедициясының барлау тобы ашты.

​

8. Кенетай I қорымы (ерте темір ғасыры)

Қорым Кенетай өзенінен солтүстікке қарай 0,5 км жерде салыстырмалы түрде тегіс жерде орналасқан. Садовое ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 5 км жерде.Сұңқар ауылынан  оңтүстік-батысқа қарай 10 км жерде.Қорым 4 қорған мен 3 тастан тұрады.

Ескерткішті 1978 жылы В.В.Евдокимовтың жетекшілігімен ҚарМУ археологиялық экспедициясының барлау тобы ашты.

​

9. Кенетай IV қорымы (ерте темір ғасыры)

Қорым Кенетай өзеніндегі су қоймасының оң жақ биік жағасында орналасқан.Садовое ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 1,5 км жерде.Бөгеттен 150 м шығысқа қарай, Сұңқар ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 15 км жерде. Қорым тас қоршалған 6 қорғаннан тұрады

Ескерткішті 1978 жылы В.В.Евдокимовтың жетекшілігімен ҚарМУ археологиялық экспедициясының барлау тобы ашты.

​

10. Кенетай III қорымы (орта ғасырлар)

Қорым Кенетай өзенінің оң жақ жоғары жағасында орналасқан. Садовое ауылынан шығысқа қарай 3 км жерде. Николаевка  ауылынан батысқа қарай 9 км жерде. Скобелевка ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 10,5 км жерде. Қорымда жермен қоршалған 7 қорған бар.

Ескерткішті 1978 жылы В.В.Евдокимовтың жетекшілігімен ҚарМУ археологиялық экспедициясының барлау тобы ашты.

​

 

Дереккөз :

Кукушкин И.А. Археологическая карта Осакаровского района[Текст] / И.А.Кукушкин, Т.С.Толеуов,А.И. Кукушкин.-Караганда,2013.-137с.