Қарағанды облысы Осакаров ауданы орталықтандырылған кітапхана жүйесі жобасы

​

Ауылдық округ аумағында алғашқы зерттеулер 1960-1966 жж. М.Н. Клапчук жүргізді. 1987 жылы В.С. Волошин палеолит дәуіріне жататын Батпақ 17 және Батпақ 18 ескерткіштерін тапты. Археологиялық деректер Батпақ 8 және Батпақ12 трактінің аумағында ежелгі палеолит дәуірінің Ашель-Мустериан кезеңіне жататын 2000-нан астам кремнийлі темір жынысының объектілері табылғанын көрсетеді.

​

БАТПАҚ, археологиялық қоныс (палеолит дәуірі). Мустьер дәуірі деген атауға ие орта палеолит кезеңінің өте  ерте заманғы тұрағы. Батпақ шатқалының маңайында №8 және №12 тұрақта 
(Есілдің жоғары басы, Қарағандыдан солтүстікке қарай 80 шақырымда) анықталған. Бұл арада кремнийден жасалынған 2 мың әртүрлі заттар, солардың ішінде, біржақты өңделген шапқыш, қысқа пластиналар, үшқырлы кетіктер, жоңқалар, дискітәріздес нуклеустердің сынықтары табылған. 1960 жылы М.Н. Клапчуктің басқаруындағы Қазақстанның археологиялық экспедициясы Батпақ-7 тұрағын анықтады, ол палеолит дәуірінің ең соңғы кезеңіне (б.д.д. 40-12 мыңжылдықтар) жатқызылды.

​

Батпақ тұрағы 1-3 (палеолит) 1960 ж. М.Н. Клапчук тапқан ескерткіштер. Олар Батпақ 7 учаскесінің оңтүстік батысында орналасқан, олар Батпақ өзенінің екі жағалауының террасаларының бетінде орналасқан. Коллекциялар палеолит дәуірінде Мустерианның сыртқы түрін түгендеу арқылы ұсынылған.

​

Батпақ 5 тұрағы (неолит-энеолит) Ескерткішті М.Н. Клапчук 1962 ж. ашты. Ол Батпақтан солтүстік-шығысқа қарай 1 км жерде орналасқан. Көтергіш коллекциялар керамиканың 17 фрагментімен, шпиндельмен және пышақ тәрізді табақпен ұсынылған. 

​

Батпақ-7 тұрағы Батпақты  өзенінің оң жағалауында , аттас Батпақ тұрағынан солтүстікке қарай 3 км жерде  орналасқан. Тұрақтан жиналған материалдар майда инвентарьлардан тұрады. Олар кремний-теміртектес дөрекі жыныстан жасалынған рабайсыз қырғыш, қысқа сапты найзаның жапырақ тәрізді ұшы, ірі пластиналар. Аталған бұйымдармен қатар мамонттың, бұжыр мүйізтұмсықтың, солтүстік бұғысының сүйектері табылған. Табылған жәдігерлер бұл араны палеолит дәуірінің ең соңғы кезеңінде алғашқы адамдар мекендегенін айғақтайды.

​

​

​

Дереккөз :

Кукушкин И.А. Археологическая карта Осакаровского района[Текст] / И.А.Кукушкин, Т.С.Толеуов,А.И. Кукушкин.-Караганда,2013.-137с.

​

Волошин, В.С. Новый палеолитический памятник Батпак 18 в Центральном Казахстане [Текст] / В.С. Волошин //Степная цивилизация Восточной Евразии. - Т.1.Древние эпохи. Научное издание.-Астана,2003.-С.33-38. -

ISSN 9965-662-03-7.